ኢትዮጵያ ፥ ማዕረ ዕድላት ንስደተኛታትን ደቂ ሃገርን
ኣብ ኢትዮጵያ ንስደተኛታትን ደቂ ሃገርን ብማዕረ ዝወሃቡ ሞያዊ ስልጠናታት፡ ዕድላት ምርካብ ስራሕ የዕብዩ ምህላዎም ተገሊጹ። እቶም ብሓባር ዝወሃቡ ስልጠናታት ኣብ ስርሓት ዕንጸይቲን ሓጺንን ከምኡ’ውን ምስራሕ መግቢ ዘድሃቡ እዮም።
ኣብ ከተማ ኣዲስ-ኣበባ ኣብ ኮለጅ ፖሊቴክኒክ ነፋስ ዝወሃብ ስልጠናታት ምስራሕ መግቢ ኣብ ሞንጎ ስደተኛታትን ዜጋታትን ተሳተፍቲ እቲ ስልጠና ውህደት ዝፈጥር ኮይኑ ኣሎ። “ ብዛዕባ ባህሊ፡ ቋንቋን ሜላ ኣነባብራን ካብ ኢትዮጵያውያን መማህርትና ክንረክብ ክኢልና ፡” ትብል ሓናን ዝስማ ኣብ’ቲ ስልጠና ትሳተፍ ዘላ ስደተኛ።
ዲን ኮለጅ ነፋስ ኣቶ መለሰ ይግዛው ንኣገዳስነት እቲ ንስደተኛታትን ደቂ ሃገርን ብማዕረ ዝወሃብ ዘሎ ስልጠና ክገልጽ እንከሎ፡ “ እዚ ብሓባር ዝወሃብ ዘሎ ስልጠና ዕላምኡ ዕድላት ምርካብ ስራሕ ምዕባይ እዩ፡ ንስደተኛታት ብፍሉይ ዝወሃብ ሓለፋ ወይ ጠመተ የለን። ከም ዜጋታትና ኢና ንርእዮም፡” ይብል።
ንስደተኛታት ዕድላት ስራሕ ምውሓስ እቶም ስደተኛታት ኽምዕብሉ ጥራይ ዘይኮነ ናብ ሃገሮም ክምለሱ ዕድል ኣብ ዝረኸብሉ እዉን ቊጠባ ሃገሮም ኣብ ምሕያል ልዑል ተራ ኽህልዎም ከምዝገብር እዩ ኣቶ ይግዛው ዝሕብር።
“ ሓደ ስደተኛ ሰልጢኑ መኪና ክመርሕን መግቢ ከዳሉን እንተኽኢሉ፡ ኣታዊ ኽህልዎ ይኽእል። ስደተኛታት እንተሰልጢንካዮም ኣብ ዝኾነ ቦታ ኮይኖም ስራሕ ኽፈጥሩ ይኽእሉ እዮም፡ ዋላ’ውን ናብ ሃገሮም ምስ ተመልሱ፡” ይብል ኣቶ ይግዛው።
“ሞያዊ ኮሌጅ ነፋስ ኣብ ኢትዮጵያ ዝስረሓሉ ዘሎ ንስደተኛታት ዝጸንበረ ስርዓተ ስልጠና ዝሰርሕ ምዃኑ ቀንዲ ኣብነት እዩ፡” ይብል ነቲ ፕሮጀክት ዝከታተል ናይ ዘሎ ጀርመናዊ ትካል ልምዓት GIZ ኣወሃሃዲ መደባት ዝኾነ ኣቶ ቶብያስ አርበርት።
እቲ ኣብ ኮለጅ ነፋስ ዝወሃብ ዘሎ ስልጠና ኣካል ናይ’ቲ ኣብ ኢትዮጵያ ዝስረሓሉ ዘሎ ስልጠናን ዕድላት ስራሕን ንስደተኛታት ዜጋታትን ንምውሓስ ዝዓለመ መደብ ኮይኑ፡ ብሚኒስትሪ ቊጠባዊ ምትሕብባርን ልምዓትን ጀርመን (BMZ) ዝምወል ዘሎ እዩ።
ኢትዮጵያ ኣብ’ዚ ግዜ መብዛሕትኦም ካብ ኤርትራ፡ ሶማል፡ ደቡብ ሱዳን፡ ሱዳንን የመንን ዝኾኑ ልዕሊ 900,000 ስደተኛታት ኣዕቊባ ትርከብ። ኣብ ኣፍሪቃ ብብዝሒ ሒዘንኦም ዘለዋ ስደተኛታት ድሕሪ ኡጋንዳ ኣብ ካልኣይ ደረጃ እትርከብ ኢትዮጵያ ን10 ዓመታት ዝኸይድ ኣጠቓላሊ ጠመተ ንስደተኛታት ኣውፊራ ትሰርሕ ምህላዋ ይንገር።
እቲ ጠመተ ፡ ስደተኛታት ሰኸም ናይ’ቲ ኣብ ከባቢኦም ዘሎ ማሕበረሰብ ከይኮኑ ነብሶም ንምኽኣል ዝሕልንን ዕድላት ዳግመ ሰፈራ (resettlement) ንምስፋሕ ዝጽዕትን ጠመተ እዩ። መንግስቲ ኢትዮጵያ ብዘይካ’ዚ ምስ ሃገራት ኤውሮጳን ካልኦት ትካላት ውድብ ሕቡራት ሃገራትን ዘቤታዊ ቊጠባ ብምዕባይ ውህደትን ዕብየትን ስደተኛታትን ዜጋታትን ንምርግጋጽ ይሰርሕ ኣሎ።
ኣብ 2019፡ ኢትዮጵያ ሓድሽ ሕጊ ስደተኛታት ተግባራዊ ምግባራ ይፍለጥ። ውድብ ሕቡራት ሃገራት ነቲ ሕጊ ኣብ ዓለምና ካብ ዘለዉ ፖሊሲታት ስደተኛታት እቲ ዝገስገሰ ምዃኑ ገሊጹ ነይሩ። እቲ ሓድሽ ሕጊ፡ ስደተኛታት ፍቓድ ስራሕ ክውንኑ፡ ዕድላት ትምህርቲ ክረኽቡ፡ ናይ ልደትን መርዓን ኣጋጣሚታቶም ከመዝግቡ፡ ከምኡ’ውን ኣገልግሎታት ባንክ ኽጥቀሙ መሰል ዝህብ እዩ።
TMP 15/11/2019
ስእሊ፡ ሚለስ ስቱድዮ/ ሻተርስቶክ
ኮም ኢትዮጵያ ስደተኛታት ነብሶም ንክኽእሉ ትሰርሕ ኣላ።
ነዚ ጽሑፍ ተኻፈልዎ