ሓደጋታት ንደቅ-ንስትዮን ቆልዑን
ካብ ሃገራት ቀርኒ-ኣፍሪቃ ናብ ኤውሮጳ ዘሎ ጉዕዞ ስደት ብፍላይ ንቆልዑን ደቅ-ንስትዩን ሓደገኛ እዩ።
ሓያሎ ቆልዑን ደቅ-ንስትዮን ኣብ ጉዕዞ ከም መግረፍቲ፡ ዓመጽን ባርነትን ዝኣመሰሉ ኣካላዊ በደላት ይበጽሖም። ብይካ’ዚ ግዳያት ከቢድ ኣእምሮኣዊ ጸቕጢ ይኾኑ ።
ዘይስሩዕ ጉዕዞ ስደት ብፍላይ ንኣንስትን ጎራዙትን ዝኸበደ ጽዕነት ኣለዎ። ኣሰጋገርቲ ብተደጋጋሚ ካብ’ተን ዘስግሩወን ስደተኛታት ጾታዊ ሓለፋታት ይሓቱ። ብፍላይ ካብ’ተን ናይ ጉዕዞ ገንዘብ ክኸፍላ ዝጽገማ። ኣብ 2017 ዝተዘርግሐ መጽናዕቲ ዩኒሴፍ ፡ ኣሰጋገርቲ ንቆልዑን ደቅ–ንስትዮን ኣብ ሞንጎ ጉዕዞ ወይ ድማ ጉዕዞ ምስተዛዘመ ከኽፍልዎም ስለዝረኣዩ፡ እቶም ወገናት መብዛሕትኡ እዋን ኣብ ዕዳ ወዲቖም ንሕሰምን ኣካላዊ በደላትን ከምዝቃልዑ የረድእ።
እቲ መጽናዕቲ ወሲኹ፡ ልዕሊ ፍርቂ ካብ’ቶም ኣብ ሊብያ ዝተጸንዑ ቆልዑን ደቅ–ንስትዮን ስደተኛታት ዝተፈላለየ ኣካላውን ጾታውን ዓመጻት ኣብ ጉዕዞ ከምዝገጠሞም የመልክት። ሓያሎ ደቅ–ንስትዮ ስደተኛታት እዉን ካብ’ቲ ኣብ ጉዕዞ ሰሃራ ዘጋጥመን ጾታዊ ዓመጽ ክመጽእ ዝኽእል ዘይተደልየ ጥንሲ ኽገላገላ ኣብ ኢትዮጵያ እንከላዋ መከላኸሊ ጥንሲ ከምዝውግኣ እቲ መጽናዕቲ የብርህ።
ኣብ ኤውሮጳ ምስ በጽሓ’ውን ሓያሎ ካብ’ተን ስደተኛታት ዝተፈላለዩ ጾታዊ በደላት ኣብ መጻንሒ መዓስከራት ፡ ግዝያዊ መጽለሊ፡ ከምኡ ድማ መዳጎኒ ማእከላት ይገጥመን።
ነተን ኣብ ተኣፋፊ ኩነታት ዝወድቃ ደቅ–ንስትዮ ዘድሊ ሓገዛት እዉን ግቡእ ኣቓልቦ ኣይወሃቦን እዩ። ንኣብነት፡ ነብሰጾራት ስደተኛታት ግቡእ ሕክምናዊ ሓገዝን ክትትልን ኣይረኽባን። ብዘይ’ካዚ ኣብ’ተን መጻንሒ ማእከላት ዘሎ ጽሬት ዝተሓረሞ ናብራ ንኹነታተን የብእሶ።
ቆልዑ ስደተኛታት ንሓደጋታት ዘይስሩዕ ጉዕዞ ስደት ልዕሊ ኻልእ ወገን ዝተቓልዑ’ዮም። ሓያሎ ቆልዑ ኣብ ናይ ኤውሮጳ ጉዕዞኦም ሞት፡ ጭቆና፡ ከምኡ’ውን ኩሉዓይነታዊ ምዝመዛ ይገጥሞም። ኣህጉራዊ ውድብ ስደተኛታት ኣብ ጥልያን ኣብ ልዕሊ ዝርከቡ 4,700 ቆልዑ ስደተኛታት ዝገበሮ መጽናዕቲ፡ 77 ሚእታዊት ካብኦም ኣብ ጉዕዞ ብፍላይ ድማ ኣብ ሊብያ ብዘይድሌቶም ብኣሰጋገርቲ ነዊሕ ከምእተታሕዙ የረድእ።
ናብ ኤውሮጳ ምስ በጽሑ እንተኾነ ሓያሎ ቆልዑ ደሃዮም ከምዝጠፍእ ይንገር። እቶም ደሃዮም ዝጠፍእ ብገለ ጉጅለ ገበነኛታት ተጨውዮም ግዳያት ጉልበታውን ጾታውን ባርነት ዝኾኑ’ዮም ዝብል ስክፍታን ግምትን ኣሎ።